Özel Öğrenme Güçlüğü

Özel Öğrenme Güçlüğü nöro-gelişimseldir, bireyin doğumu ile başlar ve devam eder. Eğitim hayatı içinde edinilmez. Özel Öğrenme Güçlüğü zeka düzeyi normal ve normalin üzerinde olan ancak zekası ve yaşına uygun performans gösterme­yen çocuklarda ortaya çıkar.
Özel Öğrenme Güçlüğü, herhangi bir duyusal, fiziksel, ruhsal, kültürel soruna bağlı olmayan okuma, yazma, matematik, ifade becerisi, hareket becerisi gibi alanlarda gözlenir.

Özel öğrenme bozukluğu / disleksi konusu çeşitli ülkelerde yüzyılı aşkın zamandır araştırılıp irdeleniyor. Ancak ülkemizde hala gerek sağlık , gerekse eğitim alanında yeterince tanınmıyor .

Bu nedenle öğrenme güçlüğü çeken çocuklar ve gençler, eğitim sırasında anlaşılmıyor, kabul görmüyor, başaramıyorlar ve örseleniyorlar. Özel öğrenme güçlüğü çekenler, özel eğitim ve psikoterapi tekniklerinin kullandığı bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) uygulandığında güçlüklerini aşabilirler ve sorunlarını farklılık / özellik olarak yaşayabilirler.

• Bazı araştırmacılar öğrenme güçlüğü çekilen primer sorun alanına odaklanmakta ,
• Okuma bozukluğu için Disleksi 
• Yazı bozukluğu için Disgrafi 
• Aritmetik bozukluk için Diskalkuli 
terimini kullanmaktadır.

Çoğunlukla farklı yoğunlukta üçü bir arada bulunur. Disleksi ve Öğrenme Bozukluğu sıklıkla Öğrenme güçlüğü ile eş anlamlı kullanılmaktadır.
• Özel Öğrenme bozukluğu “zekası normal yada normalin üstünde olan ve zekasına uygun performans göstermeyen çocuklar için kullanılır.”

• Öğrenme bozukluğu her hangi bir duyusal, fiziksel, ruhsal, kültürel soruna bağlı olmayan okuma, yazma, matematik kendini ifade etme, mekanda yönelme, alanlarından birbirinde yada tümünde güçlük çeken çocukları kapsar.

Disleksi Türleri

1.Dilsel – tip disleksi:
İsminden de anlaşılabileceği ses-sembol eşleşmesinde zorlanan çocukların gösterdiği disleksi tipidir. Bu daha yaygındır. Beynin sol tarafında yaşanan sıkıntılar bu duruma sebep olur. Parçaları tek tek görmek ve algılamakla ilgili sorun yaşadıkları için harfleri karıştırır, sesleri karıştırır.

2. Algısal tip disleksi: Kelimeleri bir bütün olarak algılamakla ilgili bir durumdur. Bu çocuklar okumayı öğrenebilirler ama hızlı okumayla ilgili durumda zorlanabilirler. Bu daha az rastlanan bir durumdur. Bunun sağ beynin daha baskın olduğu durumlarda ortaya çıktığı düşünülüyor. Bu işlevsel bozukluk :

• konuşma
• okuma
• yazma
• aritmetik beceriler için gerekli olan bilişsel işlevlerin gelişmesinde gecikmeye neden olur.

Öğrenme bozukluğu ile ilgili genetik çalışmalar, ailesel geçisin önemini vurgulamaktadır. Vogler ve arkadaşları 1985 disleksi olan çocukları ailelerinde okuma bozukluğu öyküsünü sorgulamış, erkek çocukların %35-45 inde kız çocuklarında %20 sinde pozitif aile öyküsü olduğu bildirmişlerdir. Pennington ve Smith 1988 benzer bir çalışmada dislektik anne babaların çocuklarında okuma yazma bozukluğu riskinin erkek çocuklarda %30-40 kız çocuklarda %17-18 olduğu bildirmişlerdir. Bu oranlarda normal popülasyonda var olan riskten 5-12 kat daha fazladır.

Öğrenme bozukluğunun nedenleri ile ilgili çalışmalarda sağ/sol beyin fonksiyonları, dominans lateralleşme ilişkileri de araştırılmaktadır. Sol ellilik, çapraz laterelleşme ve belirsiz lateralleşme oranlarında yüksek olduğu belirtilmektedir.

Pediatrik Ergoterapist Furkan Kumru