Pediatride Ergoterapi
Pediatrik Ergoterapist, çocukların bağımsızlıklarını kazanmasına yardımcı olurken, aynı
zamanda çocukların rollarini gerçekleştirebilmesi ve sosyalleşmesi için gereken ince motor
becerileri, duyusal motor becerileri ve görsel motor becerilerin gelişimini sağlayacak
çalışmalar yapar.
Pediatrik Ergoterapist Kimdir?
Ergoterapist , her çocuğun kendine özgü ihtiyaçlarına bakan kişi merkezli bir meslektir.
Ergoterapistler, çocuğun nerede zorluk çektiğini görmek için aktiviteleri incelemek üzere
eğitilir. Ergoterapistler, birçok farklı engeli olan çocuklarla ve hatta “tipik olarak” gelişmekte
olan ve sadece ek yardıma ihtiyaç duyan çocuklarla nasıl çalışılacağı konusunda eğitim alırlar.
Bir Pediatrik Ergoterapist’i diğer terapistlerden farklı kılan nedir?
Ergoterapist , aktivite analizi konusunda uzmanlaşan bir sağlık profesyonelidir. Bu bir
kişi üzerinde aktivitenin etkilerini belirlemek için aktivitenin belirli bölümlerini incelemek
anlamına gelir. Aktivite analizi, ergoterapinin altın anahtarıdır. Ergoterapistler, bir hastalığı
takiben veya engeli olan kişilere günlük aktivitelerinde yardım eder.
Ergoterapiye gelen bazı çocuklar;
Duyu İşleme Bozuklukları
Otizm Spektrum Bozuklukları
Down Sendromu
Serebral Palsi
Beslenme Bozuklukları
Genetik bozukluklar
Gelişimsel Gecikmeler
Nörolojik Hastalıklar
Öğrenme Güçlükleri
Kas Güçsüzlüğü
Ergoterapist neler yapar;
Kişisel Bakım Becerileri: Günlük ‘kişisel bakım’ görevlerini tamamlamak,
çocuğunuzun bağımsızlıklarını inşa etmesini sağlamak için çok önemlidir. Çocuklar bu
günlük aktiviteleri gerçekleştirmekte zorluk yaşadığında , her güne hayal kırıklığı ile
başlayabilirler. Ergoterapistler, yardımcı elemanları (düğmeler, fermuarlar) kullanarak veya
ayakkabı bağlarının nasıl bağlanacağını öğreterek, giyinirken çocukların bağımsızlıklarını
geliştirmelerine yardımcı olabilir.
Ergoterapistler bu aktiviteleri tamamlamak için gereken sıralama, motor planlama ve motor
beceriler üzerinde çalışabilir. Çocuk bu aktivitelere bir kez hakim olduktan sonra, sabahları
okula gitmek çok daha başarılı ve eğlenceli hale gelecektir!
Okula Hazırlık: Okula gitmek çocuğunuzun bir sorumluluğudur ve bu sorumluluk
belli görevleri yerine getirmeyi gerektirmektedir. Çocukların çevresel ve içsel baskı veya
dikkat gibi unsurlarla mücadele etmeleri, öğrenme süreçleri üzerinde önemli bir etkiye
sahiptir. Ergoterapistler çocukların üst ektremitelerinde kuvvet, endurans ve koordinasyonu
artırarak kalem kavrama ve kullanma becerilerini geliştirmelerine destek olur. Bir çocuğun
yazı yazma aktivitesine daha aktif bir şekilde katılmasını sağlamak kendisine güveni artırır
ve üzerlerindeki stres unsurlarını azaltır.
Oyun Becerileri: Oyun, oyun, oyun! Çocukların her gün, gün boyunca yaptıkları oyun
oynamaktır ve bunun bir nedeni vardır. Oyun, çocukların sosyal, bilişsel, motor ve iletişim
becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak için inanılmaz derecede önemlidir. Çocuklar
oyun oynamakta zorlandıklarında, bu performans alanların tümünü
etkileyebilir. Ergoterapistler, çocukların oyuncakları etkin kullanma ve oyuna katılma
yeteneğini artırmak için uygun ince motor becerileri, kuvveti ve el-göz koordinasyonunu
kazanmasına yardımcı olur!
Sosyal / Duygusal Düzenleme: Çocuklarda gelişmesi beklenen en önemli becerilerden
biri, odaklanma veya akranlarıyla ilişki kurma gibi şeyler yapmaları gerektiğinde kendi
kendini modüle edebilme yeteneğidir. Çocuklar bu modülasyonu sağlamak için mücadele
ettiklerinde sosyal ve duygusal refahları için temel oluşturmuş olurlar. Ergoterapistler
çocukların modülasyon seviyelerini izlerler ve bu becerilerini geliştirmelerine,
modülasyonlarını sağlamak için daha iyi yollar bulmalarına ve modülasyonlarını
etkileyebilecek hassasiyetleri ortadan kaldırmak için aktiviteleri kullanmaya yardımcı olurlar.
Örneğin, bazı çocuklar işitsel olarak hassasiyete sahiptir, o kadar ki sınıftaki etkinliklerine
katılma konusunda güçlük yaşarlar. Ergoterapistler, gürültülü bir ortama katılmasını
sağlayabilmek için çocukların işitsel tolerasyonunu artırmak ve ses girdisini işleme
yeteneklerini geliştirmek konularında yardımcı olabilirler.
Duyusal Problem Yaşayan Çocuklara Yardımcı Olma:
Aşırı duyarlı olan çocuklar için, ergoterapistler duyusal yüklenmeyi önlemeye yardımcı
olacak ayrı bir odada çalışmalarını yaparlar. Duyu arayışı olan çocukların optimum düzeyde
uyarılma ve modülasyonlarını sağlamalarına yardımcı olmak için, duyu bütünleme
odalarında çalışan ergoterapistler; sallanma, büyük fasulye torbalarına çarpma ve
trambolinlere atlama gibi hareketli aktiviteleri tercih ederler. Ayrıca, çocuk için gün içinde
duyusal molalar oluşturulabilir, çocuğun düzenli aralıklarla dolaşmasına, atlama krikoları
yapmasına izin verilebilir. Stres topları ve çiğnenebilir kalem üstleri gibi çok çeşitli ürünler ,
çocukların odaklanmasına ve modülasyonlarına yardımcı olan duyusal girdi sağlayabilir.
Kaba Motor Becerilerine Yardımcı Olma
Başlıca kas gruplarını içeren kaba motor beceriler söz konusu olduğunda, çocuk denge,
koordinasyon, güç ve dayanıklılık gibi şeylerle mücadele edecek, bunların hepsi; yürüyüş,
merdiven çıkma, atlama ve yakalamaya kadar her şey üzerinde doğrudan bir etkiye sahip
olacaktır. Kaba motor becerilerin eksikliği, çocukların katılmını engelleyebilir , bu da
sosyalleşmeyi ve benlik saygısını etkileyebilir .
Çeşitli boyutlarda ve ağırlıklarda top atma ve yakalama, denge ve koordinasyon gibi
şeylere yardımcı olur. Ergoterapistler çoğu zaman fizyoterapistlerle birlikte kaba motor
becerilere çalışacaklardır. Ek olarak, düşük kas tonusu ve iskelet kaslarının güçsüzlüğü,
çocukların sınıf içi katılımını ve el yazısı gibi ince motor becerileri için önemli olan dik
oturma yeteneğini engeller. Yengeç yürüyüşü, bukleler ve terapi topu üzerinde yuvarlanma ve
zıplama bu açığı gidermeye yardımcı olabilecek aktivitelerdendir.
İnce Motor Becerilerine Yardımcı Olma
İnce motor beceriler küçük el kaslarını içerir. Kuvvet, motor kontrol ve el becerisinde
eksiklik olduğunda, çocuklar makas kullanmak, ipe boncuk geçirmek gibi aktivitelerde
zorlanırlar. Bu tür gecikmeler, ele alınmazsa, akademik becerileri
(sayfaları çevirmek, yazmak, bilgisayar kullanmak gibi) çok daha zor hale getirecektir.
Ayrıca düğme ilikleme, ayakkabıları bağlama ve mutfak eşyaları kullanma da dahil olmak
üzere kendine yardım becerileri de etkilenecektir.
Ergoterapistler ince motor becerileri geliştirmek için bir çok etkili ve eğlenceli teknik
kullanırlar. Örneğin, bir nokta nokta boya etkinliği; kalem veya çatal gibi araçları
kullanmanın anahtarı olan; kontrol, el becerisi ve parmak hareketlerinin geliştirilmesine
yardımcı olur. Kabarcık patlatmak, el-göz koordinasyonu ile birlikte pinç kavramayı da
geliştirir. Tek elle para toplamak gibi basit aktiviteler küçük nesneleri manipüle edebilme
becerisini geliştirir. Bağlama, ince motor koordinasyonunun geliştirilmesine yardımcı olur ve
aynı zamanda görsel odaklanmayı sağlar. Hamurların değişken dirençli kıvamları hem el hem
de parmak gücünü ve el becerisini artırır.
Kendi Kendine Yardım Becerilerinin Öğretilmesi
Kendi kendine yardım becerilerinde yetkin olmak için, çocukların giyinme ve soyunma,
kişisel bakım (saç ve dişleri fırçalama, tuvaleti kullanma) ve yemek yeme aktiviteleri için ince
motor becerileri üzerinde çalışması gerekebilir. Ergoterapistler yukarıda belirtilen tekniklerin
bir çoğunu kullanarak bu becerileri kişilere modelleyecek ve uygulayacaktır. Duyusal sorunlar
farklı zorluklar oluşturur; örneğin, yüzünü ıslatmaya dayanamayan, sürekli ağzına bir şeyler götüren sıkı kıyafetler giymek isteyen bir çocuk da günlük yaşam aktiviteleri ile ilgili sorun
yaşayacaktır.
İşte Ergoterapistlerin odaklanabileceği görev ve becerilere örnekler:
• Giyinmek gibi kişisel bakım rutinleri (ince motor becerileri ve motor planlama)
• Not yazma ve kopyalama (ince motor becerileri, el-göz koordinasyonu)
• Bir kalemi tutmak ve kontrol etmek, makas kullanmak (ince motor becerileri, motor
planlama)
• Fırlatma ve yakalama (denge ve koordinasyon gibi kaba motor becerileri)
• Sırt çantası düzenleme (motor planlama, organizasyon becerileri)
• Duyusal girdiye tepki verme (kendini düzenleme becerileri)
Ergoterapist zayıf becerileri geliştirmek için aktivitelerden faydalanır. Örneğin, bir
çocuğun çok dağınık el yazısı varsa , terapi el yazısına yardımcı olmak için çok boyutlu
teknikler içerebilir. Bir çocuk odaklanabilirse, terapist, çocuğun ödev yapmak için masaya
oturmadan önce tüm vücut egzersizlerini yapmasını sağlayabilir.
Bir çocuk ergoterapiye ne kadar erken başlarsa, o kadar çok faydalanır. Temel görevleri
yerine getirebilmek, özellikle çocukların akranlarının önünde düşebilecek olan özgüvenlerini
ve güvenlerini geliştirmeye de yardımcı olabilir.
Motor becerilerle mücadele eden çocuklar koordineli olma eğilimindedir ve çoğu
zaman sakardır. “Farklı” olarak görülmek onları zorbalık riski altına sokabilir ve mağdur gibi
hissetmelerine neden olabilir. Çocuğunuzla zorluklardan kaynaklanabilecek güçlü
yönler hakkında konuşmanız etkili olabilir.